مکانیسم های مهار گرسنگی سلولی در سرطان پانکراس

مطالعات نشان می دهند که سلول های سرطان پانکراس از یک روش جدید جهت رشد و گسترش خود استفاده کرده و از این طریق در مقابل درمان مقاومت می‌کنند.

سرطان پانکراس جزو مهاجم ترین و کشنده ترین سرطان ها دسته بندی می‌شود به طوریکه 7 درصد از کل نرخ مرگ سالانه در اثر سرطان را به خود اختصاص می‌دهد. این سرطان به ویژه هنگامی که متاستاز دهد کشنده تر شده و اگر امید به زنده ماندن فرد مبتلا تا 5 سال،  37 درصد باشد، پس از متاستاز این میزان به 3 درصد کاهش می‌یابد.

تمامی سلول های سرطانی به یک منبع تغذیه ثابت نیاز دارند. برخی سلول های سرطانی با راه اندازی شبکه عروقی مختص به خود و استفاده از خون میزبان به این منبع تغذیه دست می‌یابند؛ اما برخی دیگر به خصوص ادنوکارسینومای مجاری پانکراس توسط لایه‌ی ضخیمی از بافت همبند و مولکول های خارج سلولی (اصطلاحاً استرومای تومور) احاطه شده اند که نه تنها به عنوان یک مرز بین سلول های سرطانی و بافت نرمال عمل می‌کنند، بلکه مانعی در برابر تامین منبع تغذیه از خون میزبان نیز محسوب می‌گردند.

بنابراین در سرطان هایی همچون پانکراس که از نظر منبع انرژی دچار محدودیت هستند، مکانیسم های دیگری جهت جلوگیری از مرگ سلول های سرطانی جایگزین می‌شوند. یکی از این مکانیسم ها اتوفاژی یا خود خوری نام دارد، در این مکانیسم پروتئین های داخل سلولی به ویژه پروتئین های آسیب دیده یا دناتوره شده، هضم می‌شود و آمینواسیدهای آزاد شده به عنوان یک منبع سوخت برای متابولیسم سلول ها عمل می کنند.

به همین جهت محققان جهت درمان این بیماری از داروهای مهار کننده اتوفاژی استفاده کردند اما متوجه شدند که با این کار سلول ها مکانیسم جدیدی به نام ماکروپینوسیتوزیس را جایگزین اتوفاژی می‌کنند. در این مکانیسم سلول های سرطانی پروتئین های خارج سلولی را هضم کرده و از آمینواسیدهای آزاد شده به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنند.

در مطالعات جدیدی که بر روی موش‌ها انجام شده است، از ترکیب مهار کننده های اتوفاژی و ماکروپینوسیتوزیس به طور همزمان استفاده شده و در نتیجه به طرز شگفت انگیزی تقریبا مهار کامل تومور مشاهده شد؛ چرا که این درمان ترکیبی، از طریق مهار این دو مکانیسم، منبع انرژی سلول را از بین برده و منجر به گرسنگی کشیدن سلول و در نهایت مرگ آن‌ها خواهد شد.

محققان امید دارند که با استفاده از درمان‌های مبتنی بر هدف قرار دادن متابولیسم سلول های سرطانی، بتوان در آینده مسیر جدیدی را جهت درمان انواع مختلف سرطان پیش رو گرفت.

Reference: Cancer cells escape autophagy inhibition via NRF2-induced macropinocytosis. Cancer Cell, 2021

کد خبر:10

دبیر خبر: نازیلا بستان شیرین