مهار کردن یک پروتئین و غلبه بر مقاومت سرطان نسبت به مهارکننده های PARP

محققان به تازگی دریافتند که مسدود کردن یک پروتئین خاص با کمک مهارکننده­های PARP، می‌تواند شانس درمان تومور را افزایش دهد. این تحقیق نشان می‌دهد که درمان­ها‌ی ترکیبی می‌توانند به درمان بهینه بیماران مبتلا به سرطان­های پستان کمک کنند. برخی از تومورهای سرطانی به ویژه تومورهای پستان، تخمدان و پروستات، به دلیل نقص در ژن‌های BRCA1 یا BRCA2 ایجاد می‌شوند که این نقص­ها برای ترمیم DNA حائز اهمیت هستند.

به لطف کشف مهار کننده‌های PARP، درمان این سرطان‌ها بطور چشمگیری پیشرفت کرده‌اند؛ این مهار کننده­ها داروهایی هستند که از ضعف سلول‌های سرطانی استفاده نموده و مکانیسم ترمیم پشتیبان را مسدود می‌کنند. به عبارت دیگر، سلولهای سرطانی نمی‌توانند شکستگی DNA خود که رشد تومور را متوقف می‌کند، ترمیم نمایند. با این حال در نهایت، در بسیاری از موارد، سرطان در برابر این درمان شروع به مقاومت کرده و تومور شروع به رشد مجدد و تهاجمی خواهد کرد. پیدا کردن روش‌های جدید برای از بین بردن موثر سلول‌های سرطانی قبل از ایجاد این مقاومت یا حساس کردن مجدد سلول‌های سرطانی به درمان، از اهمیت بسیاری برخوردار است تا بتوان شانس زنده ماندن بیماران را افزایش داد.

در این مطالعه، تیم تحقیقاتی از سلول­های انسانی به منظور غربالگری پروتئین‌هایی استفاده کردند؛ که این پروتئین ها بر حساسیت سلول‌ها به داروهای مهار کننده PARP تأثیر می گذارند. آن‌ها پی بردند که مسدود کردن پروتئین DNPH1  باعث حساسیت سلول‌های سرطانی معیوب BRCA به درمان با مهار کننده PARP می­شود؛ که در نهایت منجر به مرگ سلول در آزمایشگاه خواهد شد.

هنگامی که این پروتئین مسدود شد، سلول‌هایی که در برابر مهارکننده‌ی PARP مقاوم شده­ بوند، از بین رفتند. از آنجایی که این ترکیب بر سلول‌های سالم تأثیرگذار نیست، این یافته نشان می‌دهند که پروتئین DNPH1 یک هدف امیدوار کننده برای توسعه دارویی در آینده خواهد بود. مهارکننده‌های PARP پیشرفت بزرگی در درمان برخی سرطان ها به شمار می­روند و طول عمر افراد زیادی را افزایش داده­اند. بااین حال، بیماران ناگزیرند این داروها را تا آخر عمر خود مصرف کنند. این موضوع متأسفانه برای اغلب تومورها زمان جهش و در نهایت مقاومت را فراهم می­سازد.

محققان قصد دارند که با یافتن راهی برای تقویت مهاركننده‌های PARP، روش­های درمانی این بیماران را بهبود بخشیده تا بتوانند این سرطان‌ها را ریشه کن نمایند. با وجود اینکه هنوز هم تحقیقات بیشتری در آزمایشگاه و آزمایشات بالینی لازم است، می­توان گفت که محققان به یک ترکیب درمانی بالقوه و امیدوار کننده­ دست یافته‌اند. محققان همچنین نقش پروتئین DNPH1 را مشخص کردند. این پروتئین به عنوان “رفتگر” عمل می‌کند و نوکلئوتیدهای معیوب را از منبع نوکلئوتیدهایی که برای ساخت DNA استفاده می‌شوند، حذف می‌کند. بدون این فرایند، این نوکلئوتیدها ناخواسته در رشته های DNA گنجانده می­شوند. ترکیب نوکلئوتیدهای معیوب در رشته‌ی DNA، عامل اصلی تعیین کننده‌ی مستعد بودن سلول‌ها نسبت به اثرات مهارکننده های PARP است.

محققان با بررسی عملکرد DNPH1 و یافتن مولکول­هایی که با آن‌ها در تعامل هستند، به درک خوبی از نحوه‌ی عملکرد پروتئین در سلول­ها رسیدند. این دانش باید به ما کمک کند تا با تولید داروهای مهارکننده، سلول‌های سرطانی را به طور موثرتری از بین برده و به شکلی ایمن و به سادگی مورد استفاده‌ی افراد قرار دهیم.

هم اکنون، محققان با همکاری شرکت‌های داروسازی می‌توانند یک مهار کننده‌ی پروتئین DNPH1 تولید کنند که اگر در آزمایشات بالینی ایمن و موثر باشد، می‌تواند در کنار مهار کننده های PARP به عنوان درمان سرطان مورد استفاده قرار گیرد.

Reference:Fugger, K. et al. Targeting the nucleotide salvage factor DNPH1 sensitizes BRCA-deficient cells to PARP inhibitors. Science, 2021

کد خبر:31

تهیه کننده خبر: شادین  حاجی زاده

دبیر خبر: نازیلا بستان شیرین